Od 2005. godine, palestinske organizacije civilnog društva pozivaju na bojkote, povlačenje investicija i sankcije (BDS) kao vid nenasilnog pritiska na Izrael. BDS kao pokret osnovalo je 170 palestinskih sindikata, izbjegličkih mreža, ženskih organizacija, profesionalnih udruženja i ostalih organizacija civilnog društva, a inspiriran je južnoafričkim anti-apartheid pokretom. BDS pokret zahtijeva od Izraela poštivanje međunarodnog prava ispunjavanjem tri uslova koji uključuju prekid okupacije i kolonizacije, prepoznavanje osnovnih ljudskih prava Arapa odnosno Palestinaca koji žive u Izraelu, zaštita prava izbjeglica da se vrate na svoju imovinu.
Početkom novog vala nasilja nad Palestincima, posebice u Gazi, i kršenjem brojnih odredbi međunarodnog prava, širom svijeta održavani su i održavaju se protesti podrške palestinskom narodu sa zahtjevima za glasanjem za prekid vatre, prekidanjem saradnje sa Izraelom i isporuke oružja Izraelu.
Važnu ulogu u proteklih nekoliko sedmica odigrala je akademska zajednica, koja je svoja znanja, istraživanja i aktivizam usmjerila prema zagovaranju za prekid vatre i bojkot, povlačenje investicija i sankcije Izraelu zbog otvorenog kršenja brojnih ljudskih prava. Svjedočimo scenama sa američkih univerziteta kao i univerziteta širom Europe u kojima studenti i studentice zauzimaju prostorije kroz takozvani encampment (logorovanje) protiveći se izraelskom nasilju, a nerijetko su se susretali sa policijskim nasiljem, posebno u Sjedinjenim Američkim Državama i Njemačkoj.
No, jučerašnji dan donio je jednu veliku pobjedu propalestinskih protesta – Trinity College Dublin, najstariji koledž i jedini konstitutivni koledž Univerziteta u Dublinu – nakon petodnevnih protesta odlučio se na potpuno povlačenje investicija u izraleske kompanije koje djeluju na Okupiranim palestinskim teritorijama.
Povodom ovih događaja, razgovarale smo sa docentom na Trinity College Dublin i članom Academia for Palestine TCD, Harunom Šiljkom:
„Studentski protesti širom svijeta su direktan odgovor na poziv naroda Palestine, ali i rezultat rasta političke svijesti među mladim ljudima. Studenti razumiju saučesničku ulogu država i institucija poput univerziteta u stradanju Palestinaca. Istovremeno, studenti razumiju i moć koju imaju, slabe tačke institucija na koje vrše pritisak, kao i razmjere međunarodne solidarnosti koja se s ulica mora prenijeti u institucije“, objašnjava Harun i nastavlja:
„Od Sjedinjenih Država do Velike Britanije, od Nizozemske do Irske, ovi se protesti odvijaju u okolnostima koje se dobrano razlikuju: policijska brutalnost, sistemsko nasilje, i drugi mehanizmi kojim institucije i države raspolažu predstavljaju bitan faktor za organizatore protesta pri odlučivanju koje se taktike mogu primijeniti. Borba, međutim, ostaje ista: za BDS, za raskidanje finansijskih veza s izraelskim firmama, akademskih veza s univerzitetima, i kraj univerzitetskog saučesništva u industriji smrti. Kad se problematizira zahtjev za raskidanjem institucionalnih akademskih veza, često se govori o ugroženoj akademskoj slobodi. Međutim, akademske slobode ne mogu amnestirati ustanove koje aktivno učestvuju u sistemu aparthejda, represije, i etničkog čišćenja. Knjiga Maye Wind, „Towers of Ivory and Steel“ predstavlja sjajnu analizu uloge koju visokoškolske ustanove u Izraelu igraju već decenijama, te koliko je opasna normalizacija takvog djelovanja kroz programe saradnje. Imali smo sreću da je Maya svoju knjigu promovirala na Trinity Collegeu baš jučer, 08.05., sat vremena nakon objavljivanja sporazuma kojim je univerzitet prihvatio zahtjeve studenata nakon petodnevnog protesta. Bila je to sjajna prilika da se proslavi uspjeh, i podsjeti zašto je ova borba tako bitna.“
